Wat is trillingsmonitoring
Trillingsmonitoring is het continu meten van bewegingen in gebouwen, de ondergrond of machines. Het helpt ingenieurs, aannemers en operators inzicht te krijgen in risico’s, prestaties en naleving van normen.
In de praktijk betekent trillingsmonitoring het meten van snelheid of versnelling, het volgen van de Peak Particle Velocity (PPV) en de dominante frequentie, en het vergelijken van de resultaten met vastgestelde grenswaarden of historische referenties.
- In de bouw beschermt het gebouwen, nutsvoorzieningen en mensen tijdens heien, sloopwerk en tunnelbouw.
- In de industrie voorkomt het kostbare storingen in roterende machines zoals pompen, ventilatoren en tandwielkasten.
Waarom trillingsmonitoring belangrijk is
- Bescherm gebouwen en infrastructuur: toon naleving aan tijdens bouwprojecten door te monitoren volgens DIN-, BS- of SBR-grenswaarden.
- Voorkom stilstand in installaties: spoor onbalans, uitlijningfouten of lagerdefecten op voordat ze tot storingen leiden.
- Lever controleerbaar bewijs: automatische rapporten met tijdstempel tonen naleving aan en ondersteunen claims of geschillenbeslechting.
Belangrijke concepten die u moet kennen
- Piekdeeltjessnelheid (PPV): de primaire maat voor structurele respons en nalevingstabellen. Dominante frequentie: bouwnormen hanteren frequentieafhankelijke grenswaarden.
- Drieassige meting: legt pieken in alle richtingen vast voor betrouwbare resultaten.
- Realtime waarschuwingen: Sms- en e-mailmeldingen maken direct ingrijpen mogelijk zodra drempelwaarden worden overschreden.
Normen en richtlijnen in één oogopslag
De volgende documenten worden het vaakst aangehaald in aanbestedingen en vergunningen. Pas altijd de editie toe die door uw lokale autoriteit is voorgeschreven.
Standaard | Toepassingsgebied | Typisch gebruik |
DIN 4150-3 | Effecten van trillingen op constructies | Europese bouw- en verkeersprojecten |
BS 7385-2 | Beoordeling van trillingen in gebouwen | Bouwschadecriteria Verenigd Koninkrijk |
SBR-A/B | Menselijk comfort en bouwschade in Nederland | Nederlandse projecten nabij bewoners en gevoelige gebouwen |
ISO 4866 | Richtlijn voor trillingen in gebouwen | Internationale methodologische referentie |
Elke norm definieert grenscurves die PPV koppelen aan frequentie voor verschillende constructietypen of menselijke blootstelling. Correcte documentatie met grafieken en gebeurtenislogboeken is essentieel voor naleving.
Hoe trillingsmonitoring werkt
- Sensoren. Geofonen of MEMS-versnellingsmeters registreren bewegingen van de ondergrond of constructie.
- Gegevensverzameling. Een datalogger berekent de PPV en slaat ruwe meetreeksen op voor significante gebeurtenissen.
- Connectiviteit LTE of 4G verzendt de resultaten naar een beveiligd cloudportaal.
- Rapportage Geautomatiseerde dashboards en rapporten vergelijken de gemeten waarden met de gekozen norm.
Toepassingen in de bouw
- Heien en vibroverdichting nabij bestaande gebouwen
- Sloopwerk naast monumentale of gevoelige objecten
- Tunnelbouw en wegwerkzaamheden nabij nutsvoorzieningen
Belangrijke vereiste: continue, onbemande monitoring met externe waarschuwingen en nalevingsrapportage.
Toepassingen bij industriële machines
- Ventilatoren, pompen, motoren, tandwielkasten en compressoren
- Vroege foutdetectie van onbalans, speling, uitlijningfouten en slijtage van lagers
- Routegebaseerde metingen en permanente sensoren die data doorgeven aan het CMMS-dashboard.
Vibra 5+ – Draadloze realtime trillingsmonitoring
De Profound Vibra 5+ oplossing
Op zoek naar een praktische manier om trillingsmonitoring toe te passen? De Profound Vibra 5+
is een bewezen draadloos systeem voor bouw- en sloopprojecten waar nauwkeurigheid en naleving cruciaal zijn.
Belangrijkste voordelen van de Vibra 5+:
- Draadloze en autonome werking met LTE/NB-IoT-upload
- Realtime sms- en e-mailmeldingen
- Naleving van normen: DIN 4150, DIN 45669, SBR-A/B
- 24/7 cloudtoegang via het Profound Portal
- Snelle installatie met plug-and-play-implementatie
Â
Met de Vibra 5+ beschikken aannemers, adviseurs en toezichthouders over een betrouwbaar hulpmiddel om risico’s te beheersen, naleving aan te tonen en kostbare geschillen te voorkomen.
De juiste setup kiezen
Voor naleving in de bouw
- Drieassige grondsensor op de kritieke locatie
- Datalogger met ingebouwde batterij voor meerdere dagen gebruiksduur
- Drempelwaarden afgestemd op DIN 4150-3 of lokale richtlijnen
- Cloudportaal voor configuratie op afstand en automatische rapporten
Â
Voor betrouwbaarheid van machines
- Sensoren op lagerhuizen in orthogonale assen
- Trendanalyse van snelheid en versnelling in de tijd
- Integratie met onderhouds-CMMS voor werkorders
Â
Typische meetworkflow
- Definieer norm, grenswaarden en overschrijdingsregels.
- Selecteer meetpunten en bevestig de sensoren stevig.
- Controleer de kalibratie en de ruisdrempel.
- Start continue logging met GPS-tijdsynchronisatie.
- Bekijk overschrijdingen, exporteer ruwe meetreeksen en archiveer rapporten.
Â
Veelvoorkomende valkuilen om te vermijden
Â
- Het gebruik van een enkelassige sensor waardoor richtingsgebonden pieken gemist worden
- Het gebruik van sensoren die niet nauwkeurig presteren in het lage frequentiebereik, bijvoorbeeld 1 tot 30 Hz
- Het negeren van frequentieafhankelijkheid bij het instellen van drempelwaarden
- Het niet opslaan van ruwe meetreeksen voor geschillenbeslechting
- Slechte koppeling van de sensor aan de constructie, waardoor de PPV wordt onderschat
Wat betekent PPV en waarom wordt het gebruikt voor de bescherming van gebouwen
PPV (Peak Particle Velocity) is de meest algemeen aanvaarde maat voor structurele respons. Het koppelt trillingsniveaus aan mogelijk schade, zoals vastgelegd in normen als DIN 4150-3 en SBR-A.
Welke normen moet ik volgen op een Europese bouwplaats
DIN 4150-3 en SBR-A/B zijn het meest gangbaar in continentaal Europa. In het Verenigd Koninkrijk geldt BS 7385-2. Raadpleeg altijd de aanbestedingsdocumenten en vergunningen van het project.
Is trillingsmonitoring in fabrieken hetzelfde als op bouwplaatsen
Nee. Trillingsmonitoring in de bouw richt zich op naleving van bouwnormen, terwijl industriële monitoring bedoeld is om mechanische fouten op te sporen en stilstand te voorkomen.
Heb ik realtime waarschuwingen nodig?
Ja, als overschrijdingen kunnen leiden tot risico’s, klachten of claims. Waarschuwingen verkorten de responstijd en leveren verdedigbare, controleerbare registraties op.